Het voetbalspel laat zich als volgt typeren; het is een zeer complex spel: de bal is altijd ‘vrij’ en voor alle deelnemers aan het spel bespeelbaar. Door het grote aantal deelnemers zijn er veel verschillende opties in het spel, waardoor er een veelvoud aan keuzemogelijkheden ontstaat.
Deze keuzes zijn vrijwel nooit hetzelfde. Dit maakt het spel onvoorspelbaar. Hierdoor is het spel resultaat-georiënteerd, in tegenstelling tot vele andere sporten die vorm-georiënteerd zijn.
Zoals al eerder aangegeven gaat het voetbalspel om winnen. De KNVB ziet het voetbalspel als een dynamisch proces van aanvallen, verdedigen en omschakelen. Het ene team (met bal) heeft de functie om aan te vallen en het andere team (zonder bal) op dat moment de functie om te verdedigen.
Binnen de teamfuncties hebben beide teams taken. Binnen het aanvallen heeft het team de taak om op te bouwen om eindelijk tot scoren te komen (tweede taak). Binnen het verdedigen heeft het team de taak om de opbouw te verstoren en de taak om doelpunten te voorkomen. Het omschakelen naar verdedigen is erop gericht dat de aanval/opbouw weer snel verstoort wordt. Het omschakelen naar aanvallen is er op gericht dat het eigen team snel weer aan opbouwen/aanvallen toekomt.
Uiteindelijk wordt de wijze van aanvallen, verdedigen en omschakelen bepaald door de wijze van spelen van het team en het handelen (als collectief) van de individuele spelers daarbinnen. Spelers voeren handelingen met en zonder bal uit. Deze handelingen moeten bijdragen aan het doel van het spel: winnen.
De kwaliteit van handelen met en zonder bal is bepaald door de keuze die een speler maakt in relatie tot de voetbalsituatie. Dit is spelinzicht. De keuze die een speler maakt in relatie tot de medespelers en of tegenstanders heet communicatie.
Aangezien er sprake is van een vastgestelde speelduur, moeten de spelers gedurende deze periode het handelen met en zonder bal volhouden met zo min mogelijk kwaliteitsverlies. Dit is voetbalconditie. Door de ontwikkeling van de afgelopen jaren zijn de aspecten fysieke kracht en winning mindset (‘winnaarsmentaliteit’) steeds vaker ter sprake gekomen. Deze aspecten zouden mogelijk een onderdeel moeten zijn van de structuur van voetballen.